Poducha podjął się nowego wyzwania. Postanowił popularyzować naukę wśród uczonych. Nabieramy rozmachu.
Ze względu na rozległość współczesnej wiedzy trudno jest ogarnąć jej całokształt. Dlatego uczeni, którzy są wybitnymi specjalistami w swej dziedzinie, niekoniecznie mają szeroki horyzont. Bez (chociażby pobieżnej) znajomości podstaw cywilizacji mogą również podejmować się badań, które są całkowicie absurdalne. Pokażę tego przykłady.
Dzisiejszy wpis dotyczy arytmetyki, a konkretnie cyfr indoarabskich. Trochę historii. Na przełomie XII i XIII wieku żył Leonard z Pizy. Matematyk ten pośmiertnie znany jest jako Fibonacci. Jako młodzieniec podróżował z ojcem (kupcem) po Północnej Afryce. Tam zapoznał się z pozycyjnym zapisem liczb przy pomocy dziesięciu cyfr. W owym czasie Europejczycy korzystali z zapisu rzymskiego. Rzymianie dokonali wielkich rzeczy. Tym niemniej trudno ich pochwalić za zło wyrządzone arytmetyce. Poszli w szkodę. Używali znaków pisarskich, które w obecnym sensie trudno nazwać cyfrą. Nie znali zera.
W 1202 Fibonacci opublikował książkę Liber Abaci. Zapoznał Europę z osiągnięciami arytmetycznymi Wschodu. Wśród nich był między innymi: pozycyjny zapis liczb, cyfry dziesiętne i chińskie twierdzenie o resztach. Te trzy elementy są obecnie podstawami budowy arytmometrów w maszynach cyfrowych.
Udało mu się pozyskać grupę zwolenników cyfr dziesiętnych - algorystów. Ich oponenci - abakiści używali abakusa - i pomiędzy obliczeniami przekształcali liczby z/na systemu rzymskiego. Spór trwał 4 wieki. W końcu, w XVI wieku został rozstrzygnięty. Wydawałoby się, że ostatecznie.
W XXI w. trafiłem jednak na miejsce, gdzie to rozstrzygnięcie zakwestionowano. To Kwestura UWM-u. Otóż, okazało się, że ze względu na czytelność do okresu księgowego wygodniej jest używać zapisu rzymskiego. Trudno temu argumentowi odmówić całkowicie racji bo byłoby od razu wiadome, w której części identyfikatora dokumentu umieszczono okres. Chociaż są argumenty przeciw - na przykład tysiące są bardziej z lewa od jedności, więc okres może też następować po oznaczeniu roku obrachunkowego. O tak - 202101 oznacza styczeń roku 2021. W zapisie proponowanym przez UWM byłoby tak - 2021I. Poza tym sortowanie leksykograficzne umieszczałoby wrzesień przed majem (IX jest słownikowo przed V) co odbiega od ogólnie przyjętego porządku. Te argumenty trafiły w UWM na przeciwniczki. Oczywiście, wszystko da się zrealizować i obejść, tylko nie chciało mi się tego robić również z innych względów. W moich księgach rachunkowych korzystałem z t.zw. okresu zerowego, w którym można było wpisywać zapisy przekształcające księgi pomiędzy latami obrachunkowymi, a jak wiadomo w zapisie rzymskim zera nie ma. Musiałbym wymyślić rzymskie zero. Nie jestem pewien, czy by się na Świecie przyjęło. Po drugie z niechęci do zmian we wszystkich raportach i na wszystkich ekranach, bo mogły się rozjechać, a co gorsza nie wszędzie dałoby się te dane wpisać (zbyt krótkie pola). Oczywiście, nikt by mi za to nie zapłacił, a w razie niepowodzenia miałbym kłopoty. Tam dosyć osobliwie rozumieją prawo i wszystkich mają za niewolników. Poza tym obawiałem się, że w przypływie sadyzmu ktoś może kazać księgowym powrócić całkowicie do zapisu rzymskiego. Na UWM takie rzeczy są możliwe. Ministerstwo Finansów też jest znane z komplikowania reguł. Słabo by też było z internacjonalizacją folkloru księgowego z Kortowa. Rzymskiego zera z UWM mogliby nie zaakceptować polscy rewidenci. To straszni konserwatyści i nie lubią, gdy się tworzy historię wstecz. Och, jaką ulgę odczuwam, że nie muszę bywać w najpiękniejszym kampusie Polski.
Ciekawe, dlaczego wymogu stosowania notacji rzymskiej nie umieszczono w SIWZ? To by było takie "kortowskie". Polskie oprogramowanie dla firm pełne jest knotów. Na to nalegają klienci i wymagają przepisy. Jest popyt na głupotę.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Uwaga: tylko uczestnik tego bloga może przesyłać komentarze.